Algemeen-Nederlands Verbond, zondag 28 mei, De Brakke Grond, Amsterdam, 15:30.
Dat de opstand in de 16e eeuw massa’s zuidelijken naar het noorden deed uitwijken en deze emigratie bijdroeg aan de ontwikkeling van de Gouden Eeuw, is algemeen bekend. De Belgische opstand van 1830 kende een dergelijke massale uittocht niet, maar dat wil niet zeggen dat er helemaal geen vlucht naar het noorden te bespeuren viel. Integendeel, in haar boek over het Belgisch orangisme Het verloren koninkrijk komen deze groepen (voor het eerst) duidelijk aan bod. De grootste groep betreft leden van de zuidelijke elite en van het overheidspersoneel die bij de rellen van eind augustus 1830, tijdens en na de Septembergevechten en na het anti-orangistische oproer van april 1831 bescherming zochten in het noorden. Niet alle officieren en onderofficieren opteerden voor het Belgische ‘leger’, maar verkozen in het Nederlandse leger te blijven. Zuidelijke activistische orangisten die de strijd tegen de Belgische regering en Leopold I aanbonden, gingen dan weer op de vlucht voor de repressie en werden eveneens in het noorden opgevangen. Industriëlen en handelaars ontvluchten de economische malaise die de revolutie in het zuiden veroorzaakte en vestigden zich in het noorden, meestal met de hulp van de Nederlandse regering.
Arbeidersgroepen volgden niet zelden. Zuidelijken die in 1839, bij de ondertekening van het Verdrag van de 24 Artikelen, voor de Nederlandse nationaliteit kozen, vormden dan weer een andere groep. Wie ze allemaal precies waren, waarom ze hun heil in het noorden zochten, hoe ze er opgevangen werden en hoe het hun verder verging, zullen we in deze lezing proberen aan te geven.
Els Witte is historica. Ze doceerde vanaf 1974 hedendaagse politieke geschiedenis aan de Vrije Universiteit Brussel. Van 1994 tot 2000 was Els Witte rector van de VUB en sinds 1988 is ze lid van de Koninklijke Academie van België. Els Witte was de hoofdauteur van onder andere Politieke geschiedenis van België sinds 1830. In 2014 verscheen bij De Bezige Bij haar boek Het verloren koninkrijk. Het harde verzet van de Belgische orangisten tegen de revolutie 1828-1850.
Toegang € 10,- inclusief consumptie na afloop. Voor meer informatie zie http://www.anv.nl/agenda/belgische-vluchtelingen-nederland-1830-1850/.